Những hành động như la mắng con trẻ không phải là một cách dạy bảo tốt, thậm chí có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Kênh Tuyển Sinh đã tổng hợp 6 thời điểm mà cha mẹ nên lưu ý để không la mắng con, bảo đảm được sự tinh tế trong giáo dục con trẻ.
Thời điểm 1: Trong lúc dùng bữa
La mắng con trong bữa ăn là điều thường thấy tại nhiều gia đình, đặc biệt là các gia đình châu Á. Một cuộc nghiên cứu được thực hiện bởi Trung tâm Nghiên cứu Thanh thiếu niên Trung Quốc về thói quen sống của trẻ em thành thị, cho thấy hơn một nửa số trẻ em tại quốc gia này từng bị cha mẹ la mắng khi ăn cơm. Nhiều cha mẹ cho rằng khi cả nhà quây quần ăn cơm, việc trách mắng con sẽ có tác dụng tốt hơn. Tuy nhiên, điều này có thể phản tác dụng. Nếu bị mắng trong thời gian dài, trẻ có thể bị ảnh hưởng tâm lý và mất đi cảm giác thèm ăn. Các em sẽ không còn hứng thú với những bữa cơm gia đình đầm ấm.
Không nên la mắng trẻ trong bữa ăn
Thời điểm 2: Trước khi trẻ đi ngủ
Trẻ em khi ngủ cần có cảm giác thoải mái, yên tâm. Nếu gặp chấn động tâm lý hoặc những chuyện không vui, giấc ngủ của các em có thể bị xáo trộn. Đứa trẻ bị cha mẹ mắng trước khi ngủ sẽ luôn suy nghĩ về những lời nói đó. Điều này khiến trong lòng trẻ luôn cảm thấy bất an, tệ hơn là dẫn đến khó ngủ ngon. Thay vì trách mắng, chỉ trích con, cha mẹ nên đọc truyện, kể chuyện để con dễ vào giấc và ngủ ngon hơn.
Thời điểm 3: Khi trẻ đang ở nơi công cộng hoặc đang có sự chứng kiến của người khác
Nhiều cha mẹ có thói quen mắng con mọi lúc, mọi nơi, thậm chí mắng con khi ở nơi công cộng hoặc trước mặt bạn bè của con. Theo The Paper, vào năm 2020, một học sinh lớp 9 ở Trung Quốc nhảy lầu tự tử sau khi bị mẹ mắng, tát trước mặt bạn học. Vụ việc này là bài học thức tỉnh những cha mẹ thường xuyên mắng con ở nơi đông người. Tại Nhật Bản, khi trẻ phạm lỗi, họ sẽ đưa con đến một góc khuất, kín đáo để nói chuyện, thay vì lớn tiếng quát mắng con trước mặt nhiều người. Cách làm này giúp tránh gây tổn thương lòng tự trọng của trẻ, việc dạy con cũng diễn ra thuận lợi hơn.
La mắng trẻ trước mặt người khác dễ khiến chúng trở nên xấu hổ và mắc bệnh tâm lý
Thời điểm 4: Khi trẻ đang bệnh
Khi bị ốm (cả thể chất lẫn tinh thần), đứa trẻ rất cần được ôm ấp, vỗ về. Cha mẹ không nên mắng con trong thời điểm này. Một bác sĩ tâm lý ở Bắc Kinh từng bắt gặp một đứa trẻ bị trầm cảm đi khám bệnh. Trong lúc chờ, em mở sách ra đọc. Bác sĩ khen em chăm chỉ, nhưng cha mẹ cậu bé cho rằng đứa con chỉ đang giả vờ. Bác sĩ cho biết dù tâm lý trẻ không bình thường, cha mẹ cũng không nên dùng cách nói mỉa mai để giao tiếp với con. "Nhiều cha mẹ không hiểu vì sao trẻ trầm cảm, không hiểu vì sao trẻ đòi chết. Cha mẹ là người yêu thương con, nhưng cũng có thể là người khiến trẻ tổn thương nhiều nhất", bác sĩ nói.
Thời điểm 5: Khi trẻ đã biết sai và nhận lỗi
Khi trẻ biết rằng mình làm sai và nhận lỗi, nhiều cha mẹ lại "nhân cơ hội" để mắng con nhiều hơn. Cách làm này có thể kích động tâm lý trẻ, khiến các em nghĩ rằng nhận lỗi hay không đều không còn quan trọng, vì mọi cách làm đều sẽ bị chỉ trích, mắng mỏ. Vì thế, những cha mẹ thông minh sẽ tha thứ và nhẹ nhàng nhắc con không được tái phạm. Cha mẹ cần có sự khoan dung, tha thứ đúng thời điểm để trẻ có thêm sự tin phục.
Khi trẻ đã biết nhận lỗi, hãy tha thứ thay vì la mắng nặng lời
Thời điểm 6: Khi trẻ đang có niềm vui
Phạm Thành Kim, 33 tuổi, đã thất nghiệp hơn 10 năm nay. Cô cho biết nguyên nhân là từ nhỏ cô đã thiếu sự động viên, khen ngợi của cha mẹ, nên khi lớn nên, cô gái người Trung Quốc không thể giao tiếp bình thường. Từ khi học THCS, mỗi lần thiết kế được một món đồ mới, mẹ của Thành Kim lại mắng và cho rằng cô đang làm những trò vô bổ. Khi trẻ đang vui, việc bị cha mẹ mắng sẽ trở thành nỗi tổn thương và ám ảnh khó xóa bỏ. Nếu không thể khen ngợi, cha mẹ cũng không nên chỉ trích khi con đang vui vẻ.
Trên đây là 6 thời điểm nhạy cảm mà cha mẹ không nên trách mắng con cái. Với lối sống ngày càng hiện đại, trẻ em ngày càng có sự nhận thức từ sớm. Việc cha mẹ lựa chọn la mắng con cái vào những thời điểm nhạy cảm dễ khiến trẻ có nhiều suy nghĩ tiêu cực và có thể dẫn đến lệch lạc tâm lý cho trẻ. Cha mẹ cần có sự tinh tế trong giáo dục để trẻ lớn lên thật khỏe mạnh và an toàn.
> Làm sao để dạy con biết quan tâm, chia sẻ với mọi người?
> 6 cách giúp trẻ sử dụng Internet lành mạnh, an toàn
Theo Kênh Tuyển Sinh tổng hợp
