Nửa đầu năm 2020, đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến toàn thế giới, trong đó có Việt Nam và trong lịch sử, học sinh sinh viên Việt Nam được nghỉ học hơn 3 tháng phòng dịch bệnh.
> Lịch nghỉ hè năm 2020 - 2021: Học sinh được nghỉ trọn vẹn 3 tháng
> Lớp học độc đáo 'Chúng ta cùng tiến' tại trường ĐH Bách Khoa TP.HCM
Ngày 15/07 tới đây là hạn cuối các trường phổ thông hoàn thành chương trình năm học 2019 - 2020. Đã có nhiều trường kết thúc năm học nhưng nhìn lại năm học vừa qua, thầy, trò và phụ huynh thở phào nhẹ nhõm.
Năm học 2019 - 2020 bắt đầu với thông điệp kêu gọi trường học không thả bóng bay vào ngày khai giảng để bảo vệ các loài sinh vật và môi trường của cô bé Nguyễn Nguyệt Linh (trường Marie Curie Hà Nội). Nhiều trường học và học sinh hưởng ứng, lễ khai giảng năm học diễn ra tốt đẹp với những mong ước một năm học suôn sẻ, tốt đẹp.
Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến nền giáo dục Việt Nam
Covid-19 làm xáo trộn nền giáo dục
Học kỳ I diễn ra khá suôn sẻ, ngoại trừ sự cố bé trai lớp 1 bị bỏ quen trên ô tô hay bữa cơm học đường gây tranh cãi trong cộng đồng. Nhưng sau một tuần nghỉ Tết Canh Tý 2020, mọi thứ bị đảo lộn hoàn toàn do dịch bệnh viêm đường hô hấp Covid-19.
Một năm mới bắt đầu, người người nhà nhà mong ước một năm mới như ý, tốt lành, nhưng đại dịch Covid-19 đã khiến nửa đầu năm 2020 trở nên xáo trộn, mọi kế hoạch học tập, thi cử bị trì hoãn. Ngày 30-31/01, học sinh Hà Nội và nhiều tỉnh thành trở lại trường lớp với chiếc khẩu trang. Các trường tăng cường biện pháp phòng dịch như sát trùng phòng học, đo thân nhiệt thường xuyên cho học sinh.
Chiều 01/02, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc công bố dịch bệnh ở Việt Nam. Một ngày sau, Hà Nội và 22 địa phương thông báo cho học sinh nghỉ học một tuần. Ở bậc đại học, 70 trường điều chỉnh lịch học từ 03/02 đến 10/02, thậm chí có trường đến 17/02, chậm 1-2 tuần so với lịch đi học trở lại sau Tết Canh Tý. Đến ngày 03/02, tất cả tỉnh thành trên cả nước đóng cửa trường học vì dịch bệnh - điều chưa từng có tiền lệ.
Bắt đầu từ những ngày đầu tháng 2 đó, phụ huynh, học sinh và cả giáo viên thấp thỏm chờ thông báo từ chính quyền địa phương vào mỗi cuối tuần. Cứ chuẩn bị cho học sinh đi học trở lại thì sau đó phát hiện có ca nghi nhiễm nên phải tiếp tục hoãn lại. Tranh cãi đi học hay nghỉ học, phụ huynh phải làm sao để vừa đảm bảo công việc vừa chăm lo cho con cái diễn ra khi tâm dịch Sơn Lôi (Vĩnh Phúc) đã được khống chế, Việt Nam trải qua hơn 20 ngày không ghi nhận ca nhiễm mới, chuẩn bị tuyên bố hết dịch. Tất cả mọi người, không chỉ nền giáo dục, chờ đợi ngày được trở về với cuộc sống thường nhật trước dịch bệnh.
Đến ngày 06/03, Hà Nội ghi nhận "bệnh nhân 17" và liên tiếp nhiều ca nhiễm sau đó, tranh cãi về việc học hay nghỉ chấm dứt do nhận thức được sự nguy hiểm của dịch bệnh. Tháng 3-4, các tỉnh thành cho học sinh nghỉ học liên tục. Gần như các trường Đại học, Cao đẳng đóng cửa. Các trường tổ chức dạy học qua Internet và truyền hình.
Dù còn nhiều vấn đề như thiết bị, phần mềm, một số nơi không có Internet, lần đầu tiên sử dụng phương pháp học online này để dạy và học rộng rãi, nhưng phương pháp này vẫn được cho là hữu hiệu nhất trong bối cảnh học sinh, sinh viên không thể đến trường. Việc học online cũng không thể đem lại hiệu quả tốt nhất như học trực tiếp do nhiều vấn đề xảy ra trong quá trình học giữa thầy và trò, nhưng những giáo viên đã cố gắng thu hút, đem lại những bài học sinh động cho sinh viên, học sinh.
BGD&ĐT phải thay đổi khung thời gian năm học hai lần, ngày kết thúc năm học được lùi lại đến trước 15/07, chậm một tháng rưỡi so với mọi năm. Học sinh phải đến trường giữa mùa hè nóng nực, các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ và Trung Bộ nhiệt độ nhiều ngày trên 37 độ C. Nhiều trường học phải linh động thay đổi giờ học, bổ sung quạt, điều hòa,...
Đầu hè, mùa mưa bắt đầu tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, gây ảnh hưởng đến an toàn của học sinh đến trường. Sáng ngày 26/05, cây phượng cổ thụ trường THCS Bạch Đằng (TP.HCM) bật gốc sau cơm mưa lớn, đè 18 học sinh, 1 em tử vong. Tiếp sau đó, các cây xanh ở các trường khác cũng đổ.
Năm học kết thúc chậm một tháng rưỡi nên dẫn đến sự thay đổi của các kỳ thi quan trọng. Kỳ thi THPT quốc gia của gần 90.000 học sinh khối 12 được lùi tới ngày 9-10/08 thay vì cuối tháng 6. Luật Giáo dục đại học đã có hiệu lực thời điểm đó nên BGD&ĐT không tổ chức kỳ thi THPT quốc gia như những năm trước mà thay vào đó là thi tốt nghiệp THPT, các địa phương giữ vai trò chủ trì, trường đại học kiểm tra.
Khoảng 3 tuần trước khi có quyết định này, phụ huynh, học sinh và ngay cả giáo viên đã trải qua cảm giác hoang mang. Ban đầu, Bộ vẫn tổ chức kỳ thi THPTquoosc gia như năm ngoái nhưng giảm số môn và nội dung thi. Thậm chí còn có đề thi tham khảo để học sinh có định hướng ôn tập.
Tuy nhiên, học sinh khối 12 cả nước bất ngờ khi Bộ dự kiến kỳ thi sẽ được thay thế bằng kỳ thi tốt nghiệp THPT vào một tuần sau đó. Thí sinh sẽ làm ba bài độc lập là Toán, Văn, Ngoại ngữ và một bài tự chọn tổ hợp Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội. Mỗi bài tổ hợp được chấm một đầu điểm thay vì ba đầu điểm ba môn thành phần. Thủ tướng chấp thuận phương án trên và khiến học sinh rối bời vì phải ôn tận 5-6 môn thay vì 3 môn theo tổ hợp xét truyền thống.
Cuối cùng, Bộ trưởng BGD&ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết sẽ giữ nguyên ba đầu điểm ba môn thành phần như trước sau khi nhà trường, giáo viên và học sinh phản ứng dữ dội. Vì thế, kỳ thi tôt nghiệp THPT không thay đổi nhiều so với kỳ thi THPT quốc gia các năm trước.
Trước những thay đổi chóng mặt. các trường Đại học cũng lúng túng, liên tiếp thông báo thay đổi phương án tuyển sinh. Nhiều trường như Đại học Quốc gia Hà Nội, Kinh tế quốc dân,... lên kế hoạch tổ chức kỳ thi riêng để tuyển sinh, sau đó phải bỏ hoặc thay đổi quy mô.
Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 ở các tỉnh thành cũng có sự thay đổi. Hà Nội và nhiều địa phương quyết định bỏ bớt môn thi để giảm áp lực.
Vốn không thuộc nhà nước, các trường tư bị ảnh hưởng rất lớn thời Covid-19. Hàng loạt giáo viên, đặc biệt là bậc mầm non phải nghỉ việc không lương, thậm chí là mất việc. Các cô giáo phải xoay xở đủ nghề để có thể kiếm tiền sinh sống.
Ngày 05/05, hơn 200 phụ huynh trường Quốc tế Việt Úc TP.HCM (VAS) tập trung ở cổng trường, biểu tình giơ khẩu hiệu phản đôi chính sách thu học phí trong thời gian diễn ra dịch bệnh; còn trường Quốc tế Úc (AIS Saigon), phụ huynh mặc đồng phục yêu cầu nhà trường minh bạch.
Trường Quốc tế Việt Úc gửi thư thông báo không tiếp nhận hơn 40 học sinh trong năm học tới khiến nhiều phụ huynh chạy khắp nơi tìm trường có chương trình phù hợp cho con mình; do những bất đồng xảy ra, một số khác thì gửi đơn kiến nghị lên cơ quan chức năng nhằm đòi lại công bằng.
Tuy nhiên, nói đi vẫn phải nói lại, đã có nhiều thay đổi tích cực từ cơ quan quản lý. BGD&ĐT tinh giản 5-7 tuần trong chương trình học do học sinh nghỉ học dài hạn và học online không đạt hiệu quả. Điều mà những người quan tâm đến giáo dục Việt Nam, cũng như phụ huynh, giáo viên, học sinh mong mỏi bao năm nay đã được thực hiện.
Không chỉ vậy, Bộ khẳng định sẽ tiếp tục rà soát để tinh giản nội dung giảng dạy, giảm tải chương trình học áp dụng cho các năm sau. Theo Vụ trưởng Giáo dục trung học Nguyễn Xuân Thành, dự kiến cấp THCS và THPT sẽ được điều chỉnh từ 37 xuống còn 35 tuần thực học.
Do thời gian năm học 2019 - 2020 thay đổi, kéo theo thời gian tựu trường năm học 2020 - 2021 sắp tới cũng lùi theo. Năm nay lễ khai giảng diễn ra vào 05/09 và Bộ yêu cầu các trường không tổ chức dạy học trước khai giảng và khẳng định việc đi học thêm trước khai giảng sẽ chấm dứt vào năm tới.
Các kỳ thi quan trọng bị ảnh hưởng
Các kỳ thi quan trọng bị thay đổi
Qua một năm đầy biến động, bản thân học sinh sinh viên cũng học hỏi được nhiều điều. Thầy Đỗ Minh Tuấn, Hiệu trưởng trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết lứa sinh viên vượt qua được đại dịch lần này đã vượt qua khóa học về ứng dụng công nghệ thông tin, tích lũy được kỹ năng mềm quan trọng như: quản lý thời gian, quản lý cảm xúc, biết cách vượt qua áp lực,... và quan trọng là biết trân quý những giá trị, yêu gia đình, bạn bè, thầy cô. Những kỹ năng mà bình thường qua vài năm, gặp nhiều chuyện mới có được.
Không chỉ lứa học sinh, sinh viên, ngay cả những người lớn, cũng nhận thức được sự quan trọng của sức khỏe, giá trị của gia đình, biết cách tận dụng khoảng thời gian nghỉ phòng dịch,... phải nói, Covid-19 đem đến những tia sáng, những nhận thức mà đôi khi mọi người vô tình bỏ lỡ.
Việt Nam đã trải qua 84 ngày không phát sinh ca nhiễm Covid-19 trong cộng đồng. Sau một năm đầy biến động, nhà trường, phụ huynh và ngay cả học sinh sinh viên đều kỳ vọng vào năm học mới 2020 - 2021 diễn ra tốt đẹp, như ý.
Theo VnExpress
>>> Xem thêm: Tin giáo dục mới nhất